Jan Karski, Céline Gervais-Francelle - Mijn bericht aan de wereld

Waarom hebben de Britten of de Amerikanen nooit de gaskamers van Auschwitz gebombardeerd? Waarom konden de treinen op weg naar de vele vernietigingskampen jarenlang ongehinderd hun bestemming bereiken? Wisten de geallieerden niet wat er gebeurde? Of wisten ze het wel maar kozen ze ervoor er niets aan te doen?

Dit boek, ‘Mijn bericht aan de wereld’, geeft het afschuwelijke antwoord op deze vragen. De schrijver van dit boek, Jan Karski, was in de Tweede Wereldoorlog een geheim koerier van de Poolse verzetsbeweging. Hij schreef dit boek al in 1944.

De Britse minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet van Winston Churchill was Anthony Eden. In Amerika was president Roosevelt aan de macht. Jan Karski informeerde zowel Eden als Roosevelt al in 1942 en 1943 over het getto van Warschau en de vernietigingskampen.

Ze hoorden hem vriendelijk aan, bleven sceptisch en deden … niets.   Minister Eden stond Karski zelfs geen gesprek met premier Churchill toe. President Roosevelt zei tegen Karski: ‘Zegt u maar tegen de Polen dat wij de oorlog zullen winnen.’   ‘Mijn bericht aan de wereld’ is een tijdsdocument van de allereerste orde en het leest als een spannende spionageroman.

Wanneer Hitler Polen binnenvalt, vlucht de dan 25-jarige Karski met zijn eenheid naar het oosten en loopt recht in de armen van de Russen, die hem in een werkkamp stoppen en daarna aan de Duitsers uitleveren.

Hij springt uit een veewagon en weet de Poolse verzetsbeweging te bereiken. Op grond van zijn talenkennis en zijn fenomenale geheugen wordt hij ingezet als koerier voor de Poolse regering in ballingschap in Frankrijk.

Tijdens zijn zogenaamde wandeltochten wordt hij door de Gestapo opgepakt, gemarteld en snijdt hij zijn pols door om te voorkomen dat hij anderen verraadt. Katholieke nonnen redden hem en helpen hem ontvluchten.

Ooggetuige

Op verzoek van Joodse partizanen laat hij zich binnensmokkelen in het getto van Warschau en – in kapo-uniform – in een concentratiekamp waar hij ooggetuige is van de Jodenvernietiging. In 1942 reist hij dwars door nazi-Duitsland naar Engeland en Amerika waar hij Eden en Roosevelt persoonlijk vertelt hoe ongekend de Duitsers tekeergaan in Polen. De suggestiviteit van de beelden, het levendige karakter van de dialogen, de aanschouwelijkheid van Karski’s ‘Mijn bericht aan de wereld’ zijn al dikwijls geprezen. Zijn boek is echter op de allereerste plaats ‘een indrukwekkend getuigenis van moed, loyaliteit en menselijkheid’.

Het boek mijn bericht aan de wereld van Jan Karski, Céline Gervais-Francelle is op dit moment op voorraad in ons magazijn. De prijs is € 27,50 incl. bezorging thuis of op het werk.