Jannetje Koelewijn - De hemel bestaat niet

Over het leven van mijn ouders

De hemel bestaat niet

Jannetje Koelewijn is een bijzondere journalist. Ze kan opvallend goed schrijven, vooral grotere verhalende reportages en interviews. Ik ben al jaren een trouwe lezer van al haar artikelen. Hoe goed ze schrijft, kun je vaak genoeg zelf ontdekken. Jannetje schrijft met grote regelmaat stukken in NRC Handelsblad. Nu heeft ze een boek geschreven over haar ouders en daar is in haar geval veel moed voor nodig.

Het is geen roman geworden, ze heeft het journalistiek aangepakt. Op de manier waarop ze voor de krant en Vrij Nederland interviewde (liefdevol en hard, zelfs meedogenloos tegelijk), ondervroeg zij haar eigen ouders, vooral haar vader, over hun leven. Het resultaat is deze ontroerende en soms pijnlijk openhartige reconstructie van een huwelijk, waarin het zeer strenge geloof een hoofdrol speelde. Een signeersessie in Spakenburg kon niet doorgaan omdat familie van Jannetje protest aantekende. Niet iedereen waardeert de manier waarop Jannetje vertelt over Spakenburg, het geloof en het vertrek van de familie Koelewijn naar Amsterdam. Het gezin werd als afvalligen beschouwd. „Ik heb nergens de spot mee willen drijven. Bovendien heeft de lezer de mogelijkheid om het met mij oneens te zijn,” zegt Jannetje er zelf over.

Vooral vader wordt scherp ondervraagd. Waarom sloeg hij zijn zoons? Waarom mochten zijn dochters niet met open mond lachen? Waarom liep zijn vrouw bij hem weg? Waarom wilde hij zo graag in God geloven, maar kon hij het niet?

Nooit twijfel

Vader Koelewijn was een ambtenaar die zich opwerkte, een zoon van een gereformeerde politieman en kleinzoon van een Spakenburgse visser. Hij wist zich te ontworstelen aan zijn milieu, zodat al zijn kinderen konden gaan studeren. Zelf werd hij na zijn pensionering nog meester in de rechten. “Mijn vader bracht ons het geloof bij zoals alle gereformeerde vaders hun kinderen het geloof bijbrachten, maar dan fanatieker, zeker voor Amsterdamse begrippen. Nu denk ik: alsof hij zichzelf ervan probeerde te overtuigen dat het met zijn eigen geloof wel goed zou komen zolang hij ons maar alle zondagen mee naar de kerk nam, soms twee keer, en ons alle dagen uit de Bijbel voorlas, bij het ontbijt en bij het avondeten. Voor en na elke maaltijd bad hij hardop, en hij bad nog een keer als hij ons naar bed bracht. En nooit, nóóit liet hij ons ook maar iets van zijn twijfel zien.”

Schuldig

Moeder Koelewijn, een Friezin, lijdt aan de ziekte van Alzheimer. „Ik voel me er schuldig over dat ik over haar schrijf, heb er geen excuus voor. Ik wilde haar er gewoon bij hebben, ook al omdat ze mee wilde als ik met m’n vader op stap ging om herinneringen op te halen. Ik heb oprecht een aantal keren overwogen het boek niet uit te geven. Maar de ijdelheid heeft overwonnen. Als je alles hebt opgeschreven wil je ook publiceren.”

En dus is het boek van Jannetje over haar ouders er gekomen. En dat is maar gelukkig ook, want het is beslist zeer de moeite waard. Een aangrijpend boek over huwelijkstrouw en heimwee, over verdriet en vooruitgang, waarin veel mensen zichzelf of hun ouders zullen herkennen.

Het boek de hemel bestaat niet van Jannetje Koelewijn is op dit moment op voorraad in ons magazijn. De prijs is € 22,99 incl. bezorging thuis of op het werk.